Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü Bünyamin Uçar başvurusunda Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama ilkelerinin ihlal edildiğine karar verdi.
Personel alım sınavında başarılı olan başvurucunun güvenlik soruşturmasının olumsuz olduğu iddiasıyla işlemlerinin sonlandırılmasına karar verilmişti. Başvurucunun işlemin iptali talebiyle İdare Mahkemesinde (Mahkeme) açtığı dava ve Mahkeme kararına karşı yaptığı istinaf başvurusu reddedilmişti.
Başvurucu, iptal davasında delil olarak kullanılan gizli bilgi ve belgelerden haberdar edilmemesi sebebiyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştu.
Başvurucu, sözleşmeli subaylık ve muvazzaf astsubay temini sınavlarında başarılı olmasına rağmen güvenlik soruşturmasının olumsuz olduğu gerekçesiyle işlemlerinin sonlandırılmasına ilişkin işlemin iptali talebiyle dava açmıştı.
Anayasa Mahkemesi kararında dava konusu işlemin temelinde güvenlik soruşturmasının içeriğinin yer aldığı vurgulanarak “Başvurucunun güvenlik soruşturmasına ilişkin savunmalarını yapabilmek ve iddialarını ileri sürebilmek açısından güvenlik soruşturmasının içeriğinden haberdar olması büyük önem taşımaktadır. Aksi durumda başvurucu, İdarelerin (Jandarma Genel Komutanlığı ve Millî Savunma Bakanlığı) güvenlik soruşturmasının içeriğine dayanarak tesis ettikleri işlem ve dosya içeriğindeki savunmaları karşısında zayıf ve dezavantajlı bir konumda olacaktır” dendi.
Başvurucunun çelişmeli yargılama ve silahların eşitliği ilkelerine aykırı bir uygulamaya maruz kaldığının açık olduğuna dikkat çekilen AYM kararında, “Ancak bu aykırılığın adil yargılanma hakkı bakımından bir ihlale yol açtığının söylenebilmesi için bir bütün olarak yargılamanın hakkaniyetini zedeleyip zedelemediği değerlendirilmelidir” ifadeleri yer aldı.
Dava dosyalarının Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi üzerinden incelenmesi sonucunda; dava dosyasına sunulan gizli ibareli belgelerin başvurucuya bildirildiğine veya incelettirilme imkânı verildiğine dair herhangi bilgi ya da belgeye rastlanmadığına vurgu yapılan kararda, şu ifadeler yer aldı:
“Anılan belgelerin neden başvurucunun incelemesine açılmaması gerektiğine ilişkin herhangi bir gerekçe ortaya konulmadığı ve bu belgelerden başvurucunun haberdar edilmediği tespit edilmiştir. Dolayısıyla davalı İdareler tarafından sunulan ve Mahkeme kararlarında hükme esas alınan gizli ibareli belgelere karşı başvurucuya savunma yapma imkânı verilmemiştir.
Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama ilkelerinin ihlal edildiğine karar vermiştir.”