Kültür ve Turizm Bakanlığı, Sinema Sektörünün Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik yayımladı. Bugünkü Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle Bakanlık her konuda son kararı verme hakkına kavuştu.
Yönetmeliğe göre, ihtisas alanlarına göre sayısı dördü geçmemek üzere Bakanlıkça oluşturulacak destekleme kurullarında 8 kişi bulunacak. Kurullar, ilgili alan meslek birlikleri tarafından belirlenecek dört sektör temsilcisi ile yapımcı, yönetmen, senaryo ve diyalog yazarı, oyuncu, sinema salonu işletmecileri, film dağıtımcıları, yayıncı kurum veya kuruluş temsilcileri ve üniversitelerin sinema alanında eğitim veren bölümlerinde görev yapan öğretim üyeleri arasından Bakanlık tarafından belirlenecek üç üye ve bir Bakanlık temsilcisi olmak üzere sekiz üyeden oluşacak. Bakanlık temsilcisi kurulun başkanı olacak.
Kurulların meslek birlikleri tarafından belirlenecek temsilcilerinin, Bakanlığın talep tarihinden itibaren on beş gün içinde bildirilmemesi halinde ise bu üyeler meslek birlikleri üyeleri arasından Bakanlıkça seçilecek.
Kurul üyelerinin görev süresi iki yıl olacak ve Bakanlık temsilcisi dışındaki üyeler iki dönem üst üste seçilemeyecek.
Bakanlık gerekli gördüğü takdirde belirlediği üyeleri ve Bakanlık temsilcisini değiştirebilecek.
Kurul kararları Bakan onayı ile yürürlük kazanacak. Onaylanmayan kararlar yeniden değerlendirilmek üzere kurullara iade edilecek ve kurulların son kararı Bakan onayına tekrar sunulacak. Bu durumda da onaylanmayan kararlar geçersiz sayılacak.
Yönetmelikte destek türleri ise şöyle sıralandı:
“a) Animasyon film yapım desteği: Süresi otuz dakikanın altında olan, ağırlıklı olarak canlandırma tekniğinin kullanıldığı, sinema sanatına özgü dil, teknik ve yöntemlerle oluşturulan iki veya üç boyutlu filmler için verilen destektir.
b) Belgesel film yapım desteği: Bilimsel, güncel, tarihî, doğal ve benzeri olgu veya düşüncenin sinema sanatına özgü dil ve yöntemler ile araştırıldığı, anlatıldığı ve kurgulandığı filmler için verilen destektir.
c) Çekim sonrası desteği: Bakanlıktan destek almamış, çekimleri tamamlanmış sinema filmlerinin görüntü, ses ve benzeri işlemleri için filmin yapımcısına verilen destektir.
ç) Dağıtım ve tanıtım desteği: Sinema filminin yurt dışı veya Bakanlıktan destek almamış sinema filminin yurt içi tanıtım, dağıtım ve gösterim aşamalarının desteklenmesi amacıyla filmin yapımcısına verilen destektir.
d) Dizi film desteği: Yurt dışına satışı gerçekleştirilen ve ülke tanıtımına katkı sağlayan yerli dizi film projeleri için dizi filmin yapımcısına verilen destektir.
e) İlk uzun metrajlı kurgu film yapım desteği: Uzun metrajlı kurgu filmin yapım öncesi hazırlık aşamasından, gösteriminin yapılabileceği hale getirilmesine kadar geçen herhangi bir aşamasının desteklenmesi amacıyla ilk uzun metrajlı kurgu filmini gerçekleştirecek olan yönetmene verilen destektir.
f) Kısa film yapım desteği: Süresi otuz dakikanın altında olan filmler için verilen destektir.
g) Ortak yapım desteği: Ülkemizin taraf olduğu ikili veya çok taraflı ortak yapım anlaşmaları ile içinde ortak yapıma ilişkin hükümler bulunan diğer uluslararası anlaşmalar çerçevesinde ortak yapım olarak kabul edilen ve yerli yapımcının küçük ortak olduğu uzun metrajlı sinema filminin yapım öncesi hazırlık aşamasından, gösteriminin yapılabileceği hale getirilmesine kadar geçen herhangi bir aşamasının desteklenmesi amacıyla yerli ortak yapımcıya verilen destektir.
ğ) Proje geliştirme desteği: Çekimlerine henüz başlanmamış uzun metraj sinema filmlerinin çekim aşamasına kadar yapılan her türlü araştırma ve geliştirme faaliyeti için yapımcıya verilen destektir.
h) Senaryo ve diyalog yazımı desteği: Uzun metrajlı kurgu film senaryosu yazımı için senaryo ve diyalog yazarına verilen destektir.
ı) Uzun metrajlı sinema film yapım desteği: Uzun metrajlı sinema filmlerinin yapım öncesi hazırlık aşamasından, gösteriminin yapılabileceği hale getirilmesine kadar geçen herhangi bir aşamasının desteklenmesi amacıyla yapımcıya verilen destektir.
i) Yerli film gösterim desteği: Bakanlıkça destek sağlanmış yerli veya ortak yapım uzun metrajlı sinema filmlerinin seyirci ile buluşabilmesi amacıyla sinema salonu işletmecisine verilen destektir.
j) Yabancı film yapım desteği: Bir kısmı ya da tamamı Türkiye’de çekilecek yabancı uzun metrajlı kurgu film, belgesel film ve dizi filmler için çekim başlangıcından gösteriminin yapılabilir hale getirilmesine kadar geçen aşamalarının desteklenmesi amacıyla ülke içinde harcanan ve Bakanlıkça kabul edilen tutarın %30’unu aşmamak üzere yerli ortak yapımcıya ya da hizmet sağlayan yerli yapımcıya verilen destektir.”
Kurulun değerlendirme ölçütleri de şöyle olacak:
“a) Projenin özgünlüğü,
b) Projenin kültürel, sanatsal ve estetik açıdan niteliksel değer taşıması,
c) Projenin ülkemizin ve milli kültürümüzün tanıtımına katkısı,
ç) Projenin ulusal ve uluslararası dolaşım potansiyeli,
d) Başvuru sahibinin varsa önceki çalışmaları ile ulusal veya uluslararası başarıları,
e) Yapımcı, yönetmen, senaryo ve diyalog yazarı ile diğer ekibin alanlarındaki deneyimi ve başarıları,
f) Bütçe ve finansal planı,
g) İnsan onuruna ve Anayasada öngörülen ilkelere aykırılık teşkil etmemesi.”
Yerli film gösterim desteğine ilişkin düzenlemede ise destek alan, sinema salonunda bir yıl boyunca en az on iki filmi en az bir hafta süreyle ve günde en az üç seans olacak şekilde gösterim yapılması zorunluluğu getirildi. Seansların en az ikisinin saat 16.00’dan sonra gerçekleştirilmesi gerekiyor.
Filmlerin gösteriminin en az altmış koltuk kapasiteli sinema salonlarında yıl boyu düzenli ve ticari amaçla yapılıyor olması gerekecek. Sinema salon işletmecilerine verilecek yıllık destek tutarı; sinema salonunun üç seans tam kapasiteli olarak çalışması durumunda tam bilet tutarı üzerinden elde edilecek hasılatın %30’unu aşamayacak.
