Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM), KHK ile ihraç edilen öğretmenin başvurusuna iç hukuk yolları tüketilmediği gerekçesiyle ret kararı vermesi tartışmalara neden oldu. Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak, kararın insanların hayatlarını karartacağını belirtti. İç hukuk yollarının tüketilmesini en az 5 yılı bulabileceğini belirten Altıparmak, AİHM’nin bu karardan dönmesi gerektiğini söyledi.
AİHM, 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile öğretmenlikten ihraç edilen Akif Zihni’nin başvurusunu, tüm iç hukuk yollarının tüketilmediği iddiasıyla reddetti.
AİHM’nin karar gerekçesinde, 1 Eylül tarihinde çıkarılan 672 sayılı KHK ile öğretmenlikten ihraç edilen Zihni’nin Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunmamasını gösterdi. AİHM, 2012 yılında yapılan bir değişiklikle bu tür başvuruların Anayasa Mahkemesi’ne yapılmasının mümkün olduğunu vurgulayarak, daha önce aynı yönde verdiği kararları örnek gösterdi.
AİHM’ye yaptığı başvuru reddedilen Zihni, 25 Temmuz’da Trabzon Ortahisar Anadolu Lisesi’ndeki görevinden uzaklaştırılmış, 1 Eylül’de çıkarılan 672 sayılı KHK ile de memurluktan ihraç edilmişti.
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İnsan Hakları Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak, AİHM’nin bu kararı yaratacağı büyük yıkımı görerek verdiğini söyledi. AİHM’nin bu kararla 2016 istatistiklerini kurtardığını ancak KHK mağdurlarını zarar verdiğini belirten Altıparmak, Türkiye’de idare mahkemelerinin, ülkenin her yerinde davaları idari işlem değil diyerek incelemeden reddettiğini hatırlattı. Anayasa Mahkemesi’nin de KHK’leri inceleyemeyeceği yönünde karar verdiğini anımsatan Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak, “Strazburg’ta buradaki durumun görülemediğini hiç sanmıyorum. Bu kararı, yaratacağı büyük yıkımı bilerek ve isteyerek verdi AİHM. O yüzden de büyük hayal kırıklığı” dedi.
AİHM’nin verdiği kararın insanların hayatını karartacağını kaydeden Altıparmak, Zihni/Türkiye başvurusunda AİHM’nin verdiği karardan geri dönmemesi durumunda yaşanacakları şöyle özetledi:
- AYM, bu fırsatı kullanıp diğer hukuk yollarını tüketin diyerek başvuruları idari yargıya yollayacak.
- İdari yargı yerleri bu idari işlem değil diyerek başvuruları reddedecek.
- Bu kararlara karşı yapılacak istinaf başvuruları uzayacak.
- İstinaf kararı ihraçla ilgili olduğu için bir de Danıştay’a temyize gidecek. Danıştay’ın karar verip vermeyeceği belirsiz.
- Danıştay kararı aleyhine tekrar AYM’ye başvurulacak. AYM’nin önünde çok iş olacağı için bir süre de orada geçer. AYM zaten 60000 dosyaya bakamaz. Mevcut koşullar devam ederse de oyalayıp sonunda reddeder.
- O noktadan sonra tekrar AİHM’e gidilir.
Yrd, Doç. Dr. Kerem Altıparmak bu sürecin en az 5 yıl sürebileceğine dikkat çekti.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin bu kararının sonuçlarını da değerlendiren Kerem Altıparmak, “Kim ne kazandı, kim ne kaybetti” sorusunu şöyle yanıtladı:
“AİHM bu yılın istatistiklerini kurtardı. Hükümeti karşısına almadı. Gelecek sene yayımlanacak yıllıkta gelen dava/çıkan dava sayısında topluca reddedilen binlerce dava olacak. Hükümet, eğer bu uygulama böyle devam ederse öncelikle 5 yıl kazandı. Dahası yeni KHK’lerle yeni ihraçlar için yeşil ışık aldı.”
AİHM’nin istatistikleri kurtarıp, iş yükünden kurtulma pahasına insanların hayatını kararttığını sözlerine ekleyen Altıparmak “AİHM’nin yakın zamanda bu hatasından dönmesi gerekir” dedi.
