Anayasa Mahkemesi, şiddete maruz kalan kadının iş yeri değişikliği talebinin reddi nedeniyle maddi ve manevi varlığını koruma hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
Anayasa Mahkemesi İkinci Bölümü 17/7/2019 tarihinde, K.Ş. başvurusunda, Anayasa’nın 17. maddesinde güvence altına alınan kişinin maddi ve manevi varlığını koruma hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
Sınıf öğretmeni olan ve boşandığı eski eşi ile aynı kamu kurumunda çalışan başvurucu, eski eşi tarafından darbedilmiş ve bıçaklanarak yaralanmıştı. Başvurucunun eski eşi hakkında kamu davaları açılmıştı.
Aile Mahkemesince Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun uyarınca başvurucunun koruma talebinin kabulüne ve tedbir uygulanmasına karar verilmiş ve söz konusu koruma tedbirlerinin süreleri aile mahkemelerinin çeşitli tarihlerde verdikleri kararlarla uzatılmıştı.
Başvurucu çalıştığı yerdeki il milli eğitim müdürlüğüne başvurarak can güvenliğinden endişe etmesi sebebiyle görev yerinin değiştirilmesi talebinde bulunmuştu. Bakanlık, iş yerinin değiştirilmesi talebini reddetmişti.
Başvurucu, Aile Mahkemesine başvurarak iş yerinin değiştirilmesine karar verilmesini talep etmiş, Mahkeme, iş yeri değişikliği talebinin idari mahiyette olduğu gerekçesiyle bu talebi reddetmişti. Başvurucunun itirazı da kabul edilmemişti.
İdarenin ve mahkemenin verdiği kararlar üzerine Başvurucu, can güvenliğinin tehlikede olduğunu belirterek iş yeri değişikliği talebinin reddedilmesi nedeniyle kişinin maddi ve manevi varlığını koruma hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu.
Anayasa’da güvence altına alınan kişinin maddi ve manevi varlığını koruma hakkı devlete pozitif ve negatif ödevler yüklediğine dikkat çekilen AYM kararında, “Kanun koyucu tarafından ailenin korunması ve kadına karşı şiddetin önlenmesi için etkili ve süratli bir yöntem izlenmesi, şiddete maruz kalan veya uğrama tehlikesi altında olan kişinin gecikmeksizin korunması amacıyla 6284 sayılı Kanun hükümleri ihdas edilerek yürürlüğe konulmuştur.
Söz konusu Kanun’da koruyucu tedbirler kapsamında hâkimin mağdurun iş yerinin değiştirilmesine hükmedebileceği düzenlenmiş, hâkim tarafından verilen iş yerinin değiştirilmesi yönündeki tedbir kararının, kişinin tabi olduğu ilgili mevzuat hükümlerine göre yetkili merci veya kişi tarafından yerine getirileceği belirtilmiştir” ifadeleri yer aldı.
Derece mahkemesinin, boşandığı eşi tarafından başvurucuya yöneltilen davranışlar dikkate alındığında başvurucunun içinde bulunduğu ciddi can güvenliği risklerine dair hiç bir somut açıklama, değerlendirme ve gerekçe ortaya koymadığının vurgulandığı AYM kararında, başvurucunun maddi ve manevi varlığının korunması hakkı kapsamında devlete ait pozitif yükümlülüklerin gereği gibi yerine getirildiğinden söz edilemeyeceği belirtildi.
