Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnameleriyle ihraç edilmelerinin ardından pasaportlarına da tahdit konularak yurtdışına çıkışları yasaklanan bilim insanları Ankara Nüfus İl Müdürlüğüne başvuru yaptı. Pasaport tahditlerini kaldırılmasını isteyen bilim insanlarının hazırladığı ortak basın açıklamasını Dr. Dinçer Demirkent yaptı.
OHAL sona ermiş olmasına rağmen devam eden pasaport tahditlerinin derhal kaldırılmasını istediklerini belirten Demirkent, “pasaport tahditleri sadece biz akademisyenler için değil öğretmenler, mühendisler, doktorlar gibi farklı mesleklere sahip ihraç kamu çalışanları açısından da telafisi mümkün olmayan mağduriyetler yaratmaktadır. Bu tahditlerle eğitim, çalışma ve seyahat hak ve özgürlüklerimiz engellenmektedir” dedi. Yurtdışına çıkılarını yasaklayan bir hâkimlik ya da mahkeme kararı bulunmadığına dikkat çeken Demirkent, “pasaportlarımıza konulan şerhlerin ve yeni pasaport alma başvurularımızın gerekçesiz bir şekilde reddedilmesinin nasıl bir meşru nedeni olabilir? Pasaport tahditleri neden sürdürülmektedir?” diye sordu.
Dr. Demirkent’in yaptığı “Pasaportlarımızı geri istiyoruz” başlıklı açıklama şöyle:
“Olağanüstü Hal döneminde çıkarılan KHK’lerle ihraç edilmiş akademisyenler olarak, OHAL sona ermiş olmasına rağmen sürdürülen pasaport tahditlerinin derhal kaldırılmasını istiyoruz. Mahkeme ya da hâkimlik kararına dayanmayan pasaport tahditleri sadece biz akademisyenler için değil öğretmenler, mühendisler, doktorlar gibi farklı mesleklere sahip ihraç kamu çalışanları açısından da telafisi mümkün olmayan mağduriyetler yaratmaktadır. Bu tahditlerle eğitim, çalışma ve seyahat hak ve özgürlüklerimiz engellenmektedir.
Biz akademisyenler söz konusu tahditler nedeniyle yurtdışındaki bilimsel etkinliklere katılamamaktayız. Lisansüstü eğitimlerini henüz tamamlamamış olanlarımız yurtdışındaki eğitim olanaklarından faydalanamamaktadır. İhraç işleminden sonra yurtdışındaki üniversitelerden burs kazanmış ya da iş teklifi almış olanlarımız kariyerlerini bir üniversite çatısı altında sürdürme olanağından mahrum bırakılmaktadır.
Şunu vurgulamak isteriz ki, yurtdışına çıkışımızı yasaklayan bir hâkimlik ya da mahkeme kararı bulunmamaktadır. Sürdürülmekte olan pasaport tahditleri İçişleri Bakanlığı’nın idari bir kararına dayanmaktadır.Bu kararın meşru ve haklı bir nedeni yoktur. Öyle ki, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nun 15 Kasım 2018 tarihli oturumunda, pasaport tahditleri ile ilgili olarak kendisine yöneltilen bir soruya yanıt verirken şu ifadeleri kullanmıştır:
“Özellikle idari tahditler konusunda da elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz, diğeri kanun meselesidir. Yani adli tarafın verdiği, mahkemelerin verdiği kararla ilgili düzeltmeyi mahkemeler yapmak durumundadırlar…”
Aynı konu üzerine gelen bir başka soruya ise şöyle cevap vermiştir:
“Bu konuda hemen hemen birçok mesele gerek istihbari gerek adli olarak vuzuha kavuşmuştur ve burada idari olarak bizim üzerimizde mümkün olduğunca pasaport şerhlerinin kaldırılması noktasında bir tavır sergilediğimizi ve bunu uzun zamandan beri yaptığımızı, bunun birçok örnekleriyle birçok arkadaşımızın da karşılaştığını bir şekilde ifade etmek isterim.”
Bu açıklamalara rağmen pasaportlarımız üzerindeki tahditler halen sürdürülmektedir. Bugüne kadar iktidara ve politikalarına eleştirel bir perspektiften karşı çıkan; akademik-bilimsel çalışmalarını insan, toplum ve doğa yararına sürdüren ve içinde barış bildirisi imzacısı biz akademisyenlerin de yer aldığı çok sayıda bilim insanının ağır bir hukuksuzluk ve haksızlıkla karşı karşıya olduğu açıktır. Akademisyen ihraçlarının başladığı 1 Eylül 2016 tarihinden bu yana 28 ay geçmiş bulunmaktadır.Bu uzun süre boyunca bir hâkimlik veya mahkeme tarafından konmuş bir yurtdışı yasağı yokken, pasaportlarımıza konulan şerhlerin ve yeni pasaport alma başvurularımızın gerekçesiz bir şekilde reddedilmesinin nasıl bir meşru nedeni olabilir? Pasaport tahditleri neden sürdürülmektedir?
Bu gayri-hukuki ve gayri meşru tahditler kaldırılmalı, pasaportlarımız geri verilmeli ve yeni pasaport almak üzere yaptığımız başvuruların gereği yapılmalıdır.”
Yapılan açıklamaya KHK ile üniversitedeki görevlerinden ihraç edilen milletvekilleri HDP’li Ömer Faruk Gergerlioğlu ve Saliha Aydeniz, CHP’li İbrahim Kaboğlu, Gamze Taşcıer ve Ali Şeker de katıldı.
Başvurunun ardından milletvekilleri de pasaport yasaklarının kaldırılmasını istedi.