Son verilere göre 377 ölü, 2912 sakat ve hasta… 17 Nisan Endonezya seçimlerinin geçici bilançosu şimdilik bu! Nihai bilançoyu, 22 Mayıs günü, kesin sonuçlar ilan edilince öğreneceğiz! Herhalde dışarıdan bakanlara seçimi kimin kazandığından çok daha çarpıcı bir manzara.
Yanlış anlaşılmasın, kayıplar kavga döğüş yüzünden değil… Zavallılar oyları sayarken hayata veda etmişler. 17 Nisan’da 8000 adaya dağılmış 196 milyon seçmen, 810 bin 329 seçim sandığında oy kullandı. Yerel meclis üyelerinden devlet başkanına kadar 245 bin aday için oy verdiler. Endonezya tarihinde ilk kez bir günde beş defa oy kullandılar. Hükümet tasarruf amacıyla buna karar vermiş. Oysa oylar say say bitmiyor ve bu arada zayıf bünyeli seçim görevlileri, kalp yetersizliği olanlar vb dayanamıyor, sağlığını kaybediyor, hastalanıyor ya da ölüyor.
***
Tek teselli (!) de şu: hükümet atik davranmış ve şimdiden bir “tazminat baremi” tesis etmiş! Ölenler için 36 milyon Rupi (16 bin TL kadar); sakatlananlar için 30 milyon Rupi (12 bin TL kadar), daha hafif durumlar için de 16 milyon Rupi (yaklaşık 3500 TL) ödenecek.. Doğrusu haklarında hiç de cömert davranılmamış. Evet Endonezya fakir bir ülke, yine de bir insanın hayatı bu kadar ucuza mı gitmeliydi?
***
290 milyon nüfuslu Endonezya’nın % 87’si Müslüman. Gerisi de Hıristiyan (% 10) ve Budist.. Seçimlere ılımlı İslamla köktenci İslam kavgası damgasını vurdu. Sonuç şimdiden belli. Başkanlığı yine ılımlı eğilimden Joko Widodo (Jokowi) kazandı. Etnik ve dini azınlıkları da arkasına alarak. İslamcı-Milliyetçi Prabowo Subiante’ye karşı. Özel kuvvetlerden gelen Prabowo’nun sözlüğünde “insan hakları” diye bir madde yok! Geçmişte büyük kırımlar yaşamış bir ülkede acı anıları çağrıştırıyor. Kısaca dünyanın bu garip “küreselleşme” macerasında Endonezya da sahaya uymuş ve bıçakla kesilmiş gibi ikiye bölünmüş durumda. Üstelik laik ve özgür düşünce de arka plana itilmiş.
