Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak ve Prof. Dr. Yaman Akdeniz tarafından kaleme alınan “Barış İçin Akademisyenler-Olağanüstü Zamanlarda Akademiyi Savunmak” başlıklı kitap önümüzdeki hafta okurlarla buluşacak.
Son bir yılda en çok tartışılan konuların neler olduğuna ilişkin bir hafıza yoklaması yapan herkes iki konunun öne çıktığını görecektir. Bu konuların birincisi “darbe girişimi” ve ikincisi ise Barış İçin Akademisyenler’in Kürt Sorunu’nun barışçıl yollarla çözülmesi için yaptıkları “Bu Suça Ortak Olmayacağız” çağrısıdır.
11 Ocak 2016’da eşzamanlı olarak İstanbul ve Ankara’da başta devlet olmak üzere kamuoyuna yapılan çağrının ardından, beklenmedik bir biçimde akademiye, akademisyenlere, akademik özgürlüğe ve düşünce-ifade özgürlüğüne yönelik büyük bir saldırı başlatıldı. Cumhurbaşkanı’nın konuşmasıyla başlayan bu saldırı ölüm tehditlerini de içerecek şekilde pek çok hakkın ihlalini gündeme getirdi. 1128 akademisyen ve araştırmacının yaptığı çağrı, bu ilk devlet tepkisinin ardından, yine beklenmedik bir biçimde 2212 akademisyen ve araştırmacı tarafından sahiplenildi.
Henüz hiçbiri sonuçlanmamış olsa da soruşturmalar ve ceza davaları açıldı. Ancak nasıl bir yöntem izlenirse izlensin bu çağrıdan bir “suç” yaratılamadı. Tam da bu noktada, 15 Temmuz darbe girişimini ardından ilan edilen Olağanüstü Hal, devlet yöneticilerini imdadına yetişti! Peş peşe çıkan OHAL Kanun Hükmünde Kararnameleriyle bildiriyi imzalayan akademisyenler üniversitelerden ihraç edilmeye başlandı.
Bu süreçte en çok araştırılan-tartışılan konu ise Barış İçin Akademisyenler’in bu hukuksuz ihraçlara karşı nasıl bir hukuki ve fiili mücadele yürütecekleri oldu. Hukukun askıya alındığı bir ortamda, bu soruyla birlikte suçlamaların mahiyetine ilişkin çalışmaya başlayan Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak ve Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz’in bu çalışmalarının kitaplaştırılmış ilk ürünü ortaya çıktı.
Altıparmak ve Akdeniz’in kaleme aldığı “Barış İçin Akademisyenler-Olağanüstü Zamanlarda Akademiyi Savunmak” başlıklı kitap önümüzdeki hafta okurlarla buluşacak. İletişim Yayınları tarafından basılan kitabın giriş yazısından bir bölüm şöyle:
“Türkiye’nin içinde bulunduğu garip bir süreç bize bu kitabı yazdırdı. Kitapta ayrıntılı okuyacağınız üzere bu sürecin farklı aktörleri var. Bir kısmı bizzat akademinin parçası olan bu aktörlerin bir grubu, bu kitap içerisinde saptanan ağır ifade özgürlüğü ve akademik özgürlük ihlallerinin de failleri.”
“Kitabın yazılmasına vesile olan ikinci bir grup daha var. Bunlar kendilerini Barış İçin Akademisyenler olarak tanımlayan ve bu kitabın tartışma konusu olan “Bu Suça Ortak Olmayacağız” metnini imzalayan akademisyenler. İşte onlara büyük bir teşekkür borçluyuz. Bu kitabın yazılmasına vesile oldukları için değil şüphesiz. Olağanüstü bir baskı altında, çoğunlukla hukuki ama bazen de fiziksel saldırı altında olmalarına rağmen akademinin onurunu korumak için bir yıldır büyük sabır gerektiren bir mücadele verdikleri için.”
Kitapta yer alan bölümler:
BAK İMZACILARI HAKKINDAKİ DİSİPLİN SORUŞTURMALARI
- Yüksek Öğretim Elemanlarının Disiplin Suçlarına İlişkin Mevcut Hukuki Durum
- Yasal Boşluğun Genel Hükümler Uyarınca Doldurulup Doldurulamayacağı Hakkında
- Kamu Görevlilerinin Disiplin Suç ve Cezaları Genel Kanunla Düzenlenemez
- Yükseköğretim Kurulu Kararı Suç ve Cezaların Kanuniliği İlkesine Ağır Bir Aykırılık İçermektedir
- Konunun Sonradan Düzenlenecek Bir Yasayla Suç Haline Getirilmesi İhtimali
- Devam Eden Üniversite Disiplin Soruşturmaları Hakkında Değerlendirme
- Yürütülen Disiplin Soruşturmalarının Hukuki Dayanağının Belirsizliği
- Örneklerle Barış İçin Akademisyenlere Açılan Disiplin Soruşturmaları ve Belirsizlik Sorunu
- Disiplin Suçu Sayılan Eylem ve Unsurları Bakımından Değerlendirme
- Hukuk Devleti ve Suçun Öngörülebilirliği Açısından Değerlendirme
- Suçlamanın Niteliği, Sebebi ve Hukuki Dayanağının Bildirilmemiş Olmasının Savunma Hakkına Etkisi
- Soruşturma Yazıları Anayasaya Aykırı Olarak Akademisyenleri Kendi Kendini Suçlamaya Zorlamakta ve Masumiyet Karinesini İhlal Etmektedir
- Bildirinin Disiplin Hukuku ile İlgisi Yoktur, Siyasal Bir Hak Kullanımı Niteliğini Taşımaktadır
- Yükseköğretim Genel Kurulu Kararına İlişkin Dava ve Danıştay 8. Dairesinin Yürütmeyi Durdurma Kararı
- 657 Sayılı Yasanın Disiplin Hükümlerinin Yükseköğretim Personeline Uygulanması
- İptal Edilen Yönetmeliğin Usul Hükümlerinin Uygulanmaya Devam Edilmesi
- 657 Sayılı Yasa Usul Açısından da Uygulanabilir mi?
- 6764 Sayılı Yasayla Yükseköğretim Disiplin Kurallarının Değiştirilmesi
OLAĞANÜSTÜ HAL DÖNEMİNDE KAMU GÖREVİNDEN ÇIKARTILAN BAK İMZACILARI HAKKINDA HUKUKİ DEĞERLENDİRME
- AİHS’in 6. Maddesinin İhlali Değerlendirmesi
- Ceza İsnadı Açısından Değerlendirme
- Ceza İsnadı Bakımından Adil Yargılanma İlkesinin Uygulanması
- AİHS’in 6. Maddesinin Hukuk Yönü Açısından Değerlendirme
- AİHS’in 8. Maddesi ve 14. Maddesi Açısından Değerlendirme
- İhraç Edilen Akademisyenler İç Hukuk Yolları Kapalı Olduğundan AİHM’e Başvurmak Durumundadır
- Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Yolu da Kapalıdır
- AİHM’in Zihni/Türkiye Kararı’nın Değerlendirilmesi
BAK İMZACILARI HAKKINDAKİ CEZA SORUŞTURMALARI VE KOVUŞTURMALARI
- İnsan Hakları Hukuku Açısından Değerlendirme
- Terörle İlgili İfadenin Sınırlandırılması Sorunu
- Terörle İlgili İfadenin Kapsamı
- Terörle İlgili İfadenin Sınırlandırılmasında
- Kullanılan Uluslararası Hukuk Çerçevesi
- Propaganda Suçlarında İki Farklı Test
- İlliyet Bağı
- Açık ve Yakın Tehlike Testi
- BAK Metninin Açık ve Yakın Tehlike Testi Açısından Değerlendirilmesi
- AİHM’in Çok Unsurlu Tahrik Testi
- Sözün Kim Tarafından, Hangi Konuda ve Ne Şekilde Söylendiği
- Şiddete Tahrik Unsuru
- Doğrudan Tahrik
- Salt Sözün Yeterli Olmaması
- Konuşmanın Tonu, Hakikatle İlişkisi
- Dolaylı Tahrik
- Sözün Şiddete Yol Açma İhtimali
- BAK Metninin AİHM’in Çok Unsurlu Tahrik Testi Açısından Değerlendirilmesi
- Sözün Kim Tarafından, Hangi Konuda ve Ne Şekilde Söylendiği
- Şiddete Tahrik Unsuru
- Dolaylı Tahrik
- Sözün Şiddete Yol Açma İhtimali
- Zaman Bağı
- AİHS Testinin Türk Hukukuna Yansıması
SONUÇ
SONUÇ DEĞERLENDİRMESİ