Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığı (TÜBİTAK) Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Müdürlüğü (ULAKBİM), hakemli bilim dergilerine gönderdiği yazıda, dergilerde görevleri bulunanlar arasında kamu görevinden ihraç edilen veya açığa alınanların bulunması halinde durumlarının yeniden değerlendirilmesini istedi. Başta KHK’larla üniversitelerden atılan akademisyenler olmak üzere üniversitelerle ilişiği kesilen bilim insanları hakkında gerekli tedbirlerin alınmasını isteyen TÜBİTAK, bu tedbirlerin ne olduğu konusunda herhangi bir bildirimde bulunmadı. Bu konuda sorumluluğun dergilere ait olduğu “tehdidine” de yer verilen bildirimde, yapılacak değişikliklerin bildirilmesinin de önem taşıdığını iletti.
Dergilerin sorumlu, editör, editör yardımcıları, hakem kurulu gibi görevleri bulunanları kapsamına alan yazıda, bu isimlerin listeden çıkarılmasına ilişkin herhangi bir uyarı da yer almadı. Bildirim konusunda ise herhangi bir zorunluluk içermeyen “bildirilmesi önem taşımaktadır” ifadesinin kullanılması dikkat çekti.
Bilindiği gibi kanun hükmünde kararnamelerle ihraç edilen akademisyenler, kamu görevinden de yasaklı oluyor. Ancak Basın Kanununda sadece sorumlu müdür ve yayın sahibi hakkında çeşitli kısıtlamalar bulunuyor. Çıkarılan KHK’larda da bu konuda bir düzenleme yapılmış değil.
Basın Kanunu’nun ilgili maddeleri şöyle:
“Sorumlu müdür
MADDE 5. – Her süreli yayının bir sorumlu müdürü bulunur. Sorumlu müdür, birden fazla ise her birinin sorumlu olduğu bölüm belirtilir.
Sorumlu müdür olabilmek için;
a) Onsekiz yaşını bitirmiş olmak,
b) Türkiye’de yerleşim yeri sahibi olmak ve devamlı oturmak,
c) En az ortaöğretim veya dengi bir eğitim kurumundan mezun olmak,
d) Kısıtlı veya kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak,
e) Yüz kızartıcı suçlardan mahkûm olmamak,
f) T.C. vatandaşı olmayanlar için karşılıklılık koşulu aramak,
Gerekir.
Sorumlu müdürün Türkiye Büyük Millet Meclisi üyesi olması halinde sorumlu müdürlüğü üstlenmek üzere müdür yardımcısı tayin edilir. Sorumlu müdür için bu Kanunda yer alan hükümler, sorumluluğu üstlenen yardımcı için de geçerlidir.
Süreli yayın sahibi
MADDE 6. – Gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşları süreli yayın sahibi olabilirler.
Süreli yayın sahibinin onsekiz yaşından küçük veya kısıtlı olması halinde kanunî temsilcisi, tüzel kişi olması halinde ise tüzel kişi temsilcisi hakkında da 5 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen şartlar aranır.”